Sau một thời gian dài “mất dạng” và chịu thành kiến không tốt là hợp tác xã (HTX) kiểu cũ, vài năm trở lại đây kinh tế tập thể (KTTT), nhất là kinh tế HTX đã có bước phát triển mạnh mẽ và thực sự trở thành “bà đỡ” cho nhiều hộ dân nông thôn, đóng góp lớn vào phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Nhìn lại chặng đường 70 năm qua, cùng với cả nước, phong trào HTX của tỉnh Kiên Giang đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức có những bước phát triển vượt bậc, góp phần khuyến khích, hỗ trợ việc hình thành, chuyển đổi và phát triển KTTT. Đặc biệt là từ đầu nhiệm kỳ, sau Đại hội Liên minh HTX tỉnh lần thứ V (2016-2020), dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy - HĐND - UBND tỉnh, nhận thức của cấp ủy, chính quyền, các tổ chức đoàn thể nhân dân, cán bộ, đảng viên, cán bộ quản lý HTX, thành viên HTX về KTTT mà nòng cốt là HTX đã có những chuyển biến tích cực. Hiện nay, toàn tỉnh có hơn 380 HTX đang hoạt động theo Luật HTX năm 2012. Cùng với việc phát triển HTX, còn có hơn 2000 tổ hợp tác (THT) đang hoạt động trong các lĩnh vực nông nghiệp, thủy sản công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp…
Phong trào KTTT của tỉnh ngày càng được Tỉnh ủy - HĐND - UBND quan tâm chỉ đạo sâu sắc
Trải qua các thời kỳ kinh tế cách mạng Việt Nam, khu vực kinh tế hợp tác, HTX luôn có những đóng góp quan trọng vào công cuộc giải phóng dân tộc và bảo vệ đất nước. Khi Luật HTX đầu tiên được Quốc hội ban hành vào năm 1996 đến Luật HTX năm 2003 và Luật HTX năm 2012 đã trở thành căn cứ pháp lý quan trọng để HTX nước ta củng cố, đổi mới và phát triển bền vững. Trong thư kêu gọi điền chủ nông gia Việt Nam tham gia HTX nông nghiệp ngày 11-4-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Hỡi đồng bào điền chủ nông gia, anh em ta ai chẳng mong được đầy đủ, giàu có, ai chẳng mong cho nước thịnh, dân cường. Vậy chúng ta hãy mau mau chung vốn góp sức, lập nên HTX nông nghiệp ở khắp nơi; từ làng mạc cho đến tỉnh thành đâu đâu cũng phải có HTX”… Sau đó hàng loạt các cơ sở kinh tế hợp tác hình thành, rồi đến các HTX được phát triển mạnh mẽ vào những năm 50-60-70 của thế kỷ 20 và cho đến ngày nay.
Ở Kiên Giang, các HTX đã chuyển đổi và tổ chức lại theo Luật HTX năm 2012 và đang tiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động; quan hệ liên doanh, liên kết giữa các HTX với nhau, giữa HTX với các thành phần kinh tế khác tiếp tục được mở rộng; xuất hiện một số điển hình tiên tiến, hỗ trợ tốt hơn cho kinh tế hộ, góp phần giải quyết việc làm và thu nhập thường xuyên cho người lao động.
Liên minh HTX tỉnh tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền về mô hình HTX kiểu mới
Thông qua tổ chức và hoạt động của mình, các HTX đã huy động có hiệu quả các nguồn lực xã hội để mở rộng sản xuất, phát triển ngành nghề, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nhiều HTX đã tích cực đầu tư theo chiều sâu, tăng cường cơ sở vật chất, đổi mới trang thiết bị. Nhiều HTX thuộc lĩnh vực, ngành nghề mới, đa dạng về đối tượng tham gia được thành lập. Khu vực KTTT là kênh huy động các nguồn lực thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển ngành nghề, xây dựng nông thôn mới, hỗ trợ cho thành viên HTX khi gặp khó khăn, đóng góp tích cực trong phát triển kinh tế-xã hội, nhất là khu vực nông thôn, góp phần xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm, ổn định an ninh trật tự, an toàn xã hội. Các THT hình thành phong phú và đa dạng theo nhu cầu liên kết của các thành viên; hoạt động của các THT chủ yếu là giúp đỡ, tương trợ nhau trong sản xuất và bước đầu đã khắc phục được một số mặt yếu kém của kinh tế hộ đơn lẻ như thiếu vốn, công cụ, kỹ thuật, nhân lực và kinh nghiệm sản xuất; giúp các hộ tổ viên sử dụng có hiệu quả hơn về đất đai, lao động, vật tư và tiền vốn, là cơ sở để phát triển HTX.
Với vai trò là người bạn đồng hành cùng các HTX và THT, Liên minh HTX tỉnh đã cố gắng khắc phục mọi khó khăn, chủ động đề xuất, tham mưu với cấp ủy, chính quyền triển khai các chủ trương, chính sách, tạo điều kiện hỗ trợ phát triển KTTT. Tích cực thực hiện phong trào HTX tiên phong trong xây dựng nông thôn mới; vận động phát triển HTX, xây dựng các mô hình HTX mới, tăng cường các hoạt động tư vấn, hỗ trợ cho KTTT; phối hợp tốt với các đơn vị, địa phương mở rộng các hoạt động hợp tác, vận động tài trợ, huy động các nguồn lực thúc đẩy KTTT phát triển. Hoạt động của Liên minh HTX tỉnh từng bước được đổi mới thiết thực, hiệu quả. Thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh cùng với các sở, ban, ngành sẽ tham mưu với Tỉnh ủy – HĐND - UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo và ban hành các chính sách khuyến khích phát triển KTTT trên địa bàn tỉnh; tuyên truyền chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về KTTT; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực HTX; nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực KTTT, HTX; tăng cường công tác quản lý Nhà nước về KTTT; huy động các lực lượng xã hội, các tổ chức đoàn thể trong nước và quốc tế tham gia thúc đẩy phát triển KTTT; thực hiện tốt công tác đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thành viên; hưởng ứng, thực hiện tốt các phong trào thi đua “HTX tiên phong trong giải quyết việc làm và xây dựng nông thôn mới”.
Nhiều THT giải quyết tốt vai trò hỗ trợ thành viên phát triển kinh tế
Cần phải xác định, phát triển KTTT là tuyệt đối lấy lợi ích kinh tế làm chính, bao gồm lợi ích của các thành viên và lợi ích tập thể, đồng thời coi trọng lợi ích xã hội, góp phần xóa đói, giảm nghèo, tiến lên làm giàu cho các thành viên, phát triển cộng đồng. Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, nâng cao vai trò quản lý Nhà nước trong tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT.
Phát triển KTTT với nòng cốt là HTX đúng bản chất, yêu cầu của Luật HTX năm 2012, đáp ứng nhu cầu của thành viên và phát triển bền vững; góp phần đẩy nhanh sự nghiệp CNH-HĐH nền kinh tế theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ XII, đặc biệt là đối với nông nghiệp, nông thôn. Phấn đấu đến năm 2020 khu vực KTTT, HTX có vị trí và vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội, giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh. Để đạt được mục tiêu đề ra, Liên minh HTX tỉnh sẽ quan tâm củng cố, khắc phục những yếu kém của các HTX, tạo điều kiện cho các HTX phát triển, mở rộng nội dung, đa dạng hình thức hoạt động, thành lập mới, xây dựng và phát triển KTTT trên tất cả các lĩnh vực, ngành nghề, xứng đáng với vai trò là “bà đỡ” cho thành viên.